تاریخ انتشار : دوشنبه 17 نوامبر 2025 - 8:10
کد خبر : 8653

دهنا از هرمزگان گزارش می‎دهد؛

هرمزگان، قلب تولید سوخت ایران/ جایی که نفت خام به قدرت ملی تبدیل شد

هرمزگان، قلب تولید سوخت ایران/ جایی که نفت خام به قدرت ملی تبدیل شد
تحول صنعت نفت هرمزگان یک پروژه صنعتی ساده نیست؛ یک تغییر پارادایم در زیرساخت انرژی ایران است.

به گزارش دهنا؛ فاطمه بیاتی- استانی که پیش از انقلاب اسلامی فقط «مسیر عبور نفت» بود، امروز به محور تولید، فرآورش، پشتیبانی، ذخیره‌سازی و صادرات فرآورده‌های نفتی تبدیل شده است

تا پیش از ۱۳۵۷، هرمزگان تنها «مسیر خروج نفت» بود.
زیرساخت‌های بندری و انتقال در اختیار شرکت‌های خارجی؛ نه پالایشگاهی وجود داشت، نه صنایع پایین‌دستی، نه مخازن استراتژیک.
استان نقشی در تولید ارزش افزوده نداشت؛ تنها یک گذرگاه بود، نه یک مرکز تولید
پالایشگاه سرخون پایگاه تحلیلی و خبری دهنا
پالایشگاه گاز سرخون و قشم (۱۳۵۷)؛ نخستین ضربه به خام‌فروشی
ساخت این پالایشگاه درست در سال انقلاب، اولین نشانه تغییر مسیر صنعت انرژی در جنوب بود.
با راه‌اندازی پالایشگاه گاز سرخون و قشم، استان برای نخستین‌بار وارد چرخه واقعی تولید شد.
این پالایشگاه که روزانه میلیون‌ها مترمکعب گاز، هزاران بشکه میعانات و هزاران تن LPG تولید می‌کند و با بومی‌سازی صدها هزار قطعه حساس، به نماد توان فنی نیروهای ایرانی تبدیل شده است.
این پالایشگاه اولین گام برای تبدیل هرمزگان به «استان تولیدکننده» بود، نه «استان عبوردهنده».
پالایشگاه بندرعباس
پالایشگاه نفت بندرعباس؛ ستون پایدار انرژی از ۱۳۷۶ تا امروز
پالایشگاه بندرعباس که در سال ۱۳۷۶ ساخته شد، اکنون یکی از حساس‌ترین دارایی‌های انرژی کشور است.
فقط در یک سال اخیر شرکت پالایش نفت بندرعباس توانسته به سود عملیاتی ۵۴۳٪ رشد، سود ناخالص ۵۲۳٪ رشد و سود خالص ۵۵۸٪ دست یابد.
این ارقام یک پیام مهم دارند و آن این است که پالایشگاه بندرعباس نه‌تنها قلب تولید سوخت ایران است، بلکه یک ابر مجموعه اقتصادی است.
پالایشگاه ستاره
ستاره خلیج فارس؛ پروژه‌ای که آینده انرژی ایران را بازنویسی کرد
تولد پالایشگاه میعانات گازی ستاره خلیج فارس در سال ۱۳۸۵ را می‌توان مهم‌ترین رخداد انرژی ایران پس از ملی شدن نفت دانست.
این پالایشگاه بزرگ‌ترین پالایشگاه میعانات گازی جهان است و نقشش در کشور فراتر از تولید است.
علت ملی بودن این پروژه را می‌توان مواردی همچون؛ خودکفا کردن کشور برای تولید بنزین یورو ۵، تولید روزانه حداقل ۴۳ میلیون لیتر بنزین با استاندارد جهانی، ایجاد بزرگ‌ترین مخازن نفتی یک‌میلیون‌ بشکه‌ای خاورمیانه، تثبیت امنیت انرژی در فصول پیک مصرف دانست، همچنین این شرکت
با سهم ۴۷ درصدی در صادرات بورسی، عملاً موتور صادرات ایران است.
ظهور مینی‌فاینری‌ها؛ فرصت طلایی و حلقه گمشده توسعه
در دهه اخیر، هرمزگان شاهد شکل‌گیری مینی‌ریفاینری‌ها و پالایشگاه‌های کوچک بخش خصوصی نیز بوده است؛ واحدهایی که «چابکی» را وارد زنجیره ارزش نفت کردند.
نقش مینی‌فاینری‌ها را می‌توان؛ فرآوری سریع میعانات و نفتا، تولید حلال‌ها و سوخت‌های سبک، افزایش ظرفیت انعطاف‌پذیر تولید، ایجاد اشتغال مستقیم در مناطق ساحلی، افزایش تاب‌آوری در برابر تحریم‌ها و امکان راه‌اندازی با سرمایه کمتر و زمان کوتاه‌تر نسبت به پالایشگاه‌های بزرگ دانست.
این واحدها، نیروی واکنش سریع صنعت پالایش هستند.
با توجه به شرایط ژئوپلیتیکی و تحریم‌های انرژی، حمایت دولت از پالایشگاه‌های کوچک نه فقط توصیه‌پذیر، بلکه ضروری است.
افزایش تولید سوخت داخلی، ایجاد زنجیره ارزش در مناطق کم‌برخوردار، کاهش فشار بر پالایشگاه‌های بزرگ، توسعه صادرات فرآورده، جذب سرمایه‌گذاری سریع و پراکنده و نقش دفاعی در جنگ اقتصادی از مهم‌ترین دلایل ضرورت حمایت دولت از مینی‌فاینری‌ها است.
مینی‌فاینری‌ها می‌توانند شکاف‌های پیک مصرف را جبران کنند. هر واحد کوچک می‌تواند صدها و در برخی موارد هزاران شغل پایدار ایجاد کند و فشار بر پالایشگاه‌های بزرگ را کاهش دهند.
آن‌ها می‌توانند بخشی از بار تقاضا را بر دوش گیرند و  بخش خصوصی می‌تواند در بازارهای منطقه فعال‌تر باشد.
دولت با یک سیاست حمایتی، می‌تواند ده‌ها واحد کوچک را در زمان بسیار کوتاه فعال کند و در شرایط تحریم، واحدهای کوچک پراکنده، تاب‌آوری شبکه انرژی کشور را چند برابر می‌کنند.
اگر دولت از مینی‌فاینری‌ها حمایت نکند، بخش مهمی از ظرفیت بالقوه انرژی کشور بلااستفاده می‌ماند.
در پایان باید گفت؛ امروز هرمزگان تنها یک استان نیست؛ پلتفرم ملی انرژی ایران است.
استانی که هم‌زمان:
بزرگ‌ترین پالایشگاه میعانات جهان (ستاره خلیج فارس)
بزرگ‌ترین مخازن نفتی منطقه
یکی از سودآورترین پالایشگاه‌های ایران (بندرعباس – ۱۳۷۶)
پایانه صادراتی استراتژیک دریای عمان (جاسک)
و ده‌ها مینی‌فاینری خصوصی با ظرفیت توسعه ملی
را در خود جای داده است.
همچنین یک نکته کلیدی نیز وجود دارد وجود دارد آن هم اینکه؛ آینده انرژی ایران بدون استفاده از ظرفیت مینی‌فاینری‌ها کامل نخواهد شد.
دولت باید هرچه سریع‌تر حمایت ساختاری، مالی و قانونی از پالایشگاه‌های کوچک را آغاز کند.
زیرا آنان حلقه‌ای هستند که می‌توانند ایران را در برابر تحریم‌ها مقاوم‌تر، در تولید چابک‌تر و در صادرات متنوع‌تر کنند و در نهایت موجب پیشرفت استان هرمزگان و کشور شوند.
ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 1 در انتظار بررسی : 1 انتشار یافته : 0
  • نظرات ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
  • نظراتی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • نظراتی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد شد.