هشدار دانشگاه علوم پزشکی درباره لزوم آمادگی درمانی در فصل گرما

– بیشترین موارد عقرب‌گزیدگی در شهرستان‌های:

میناب: ۲۸۸ مورد

بندرعباس: ۱۹۵ مورد

بشاگرد: ۱۷۵ مورد

جاسک: ۱۲۲ مورد

حاجی‌آباد: ۱۰۴ مورد

– بیشترین موارد مارگزیدگی در:

بندرعباس: ۳۰ مورد

رودان: ۲۸ مورد

حاجی‌آباد: ۲۷ مورد

میناب: ۲۱ مورد

– توزیع این آمار، نشان‌دهنده تمرکز قابل‌توجه موارد گزش در نواحی شرقی، مرکزی و کوهستانی استان است؛ مناطقی که نیازمند تجهیز مضاعف مراکز درمانی، تأمین به‌موقع سرم‌های ضدسم، و آموزش و اطلاع رسانی صحیح و بیشتر به عموم مردم هستند.

– موارد ارجاع درمانی بین‌شهری نیز، هشداری دیگر است:

از بشاگرد: ۸ مورد به میناب

از رودان: ۱ مورد به بندرعباس اعزام شده‌اند

– با نهایت تأسف، در اردیبهشت‌ماه سال جاری، یک مورد فوت ناشی از عقرب‌گزیدگی در شهرستان بشاگرد به ثبت رسید؛ موردی تلخ که علی‌رغم تلاش کادر درمان، به دلیل شدت علائم و تأخیر در مراجعه، منجر به مرگ شد.

دکتر شاهرخی تأکید کرد:پیشگیری و کاهش آسیب ناشی از گزش جانوران زهرآگین، صرفاً در گرو درمان نیست؛ بلکه نیازمند نگاه راهبردی و بین‌بخشی است. در همین راستا، سه محور زیر، به‌عنوان برنامه‌های اولویت‌دار دانشگاه تعریف شده‌اند:

1. بازنگری در الگوی توزیع سرم‌های پادزهر، با تحلیل آماری و جغرافیایی

2. آموزش نظام‌مند نیروهای بومی و محلی برای اقدامات اورژانسی اولیه

3. همکاری فراگیر با دستگاه‌هایی مانند محیط‌زیست، منابع طبیعی، جهاد کشاورزی و هلال احمر برای آموزش، آگاه‌سازی و اصلاح محیط زیست انسانی

دکتر شاهرخی همچنین هشدار داد: «گزش مار یا عقرب، یک اورژانس واقعی‌ست؛هرگونه تأخیر یا خوددرمانی، می‌تواند فاجعه‌بار باشد.»

– اقدامات خطرناک و نادرستی که باید از آن‌ها پرهیز شود:

بریدن یا مکیدن محل گزش

بستن محکم عضو با بند یا پارچه

استفاده از آتش یا یخ

– این اقدامات، نه‌تنها بی‌اثر، بلکه خطرناک و مرگ‌آفرین هستند.

– اقدامات اولیه نجات‌بخش در صورت گزش:

1. حفظ آرامش و عدم تحرک بیمار

2. بی‌حرکت نگه‌داشتن عضو آسیب‌دیده و پایین‌تر از قلب قرار دادن آن

3. بستن آرام ناحیه بالاتر از محل گزش با باند پهن

4. مراجعه سریع به نزدیک‌ترین مرکز درمانی مجهز

هم‌اکنون، با برنامه‌ریزی‌های صورت‌گرفته، مراکز درمانی در شهرستان‌های بندرعباس، میناب، بشاگرد، جاسک، رودان و حاجی‌آباد، مجهز به سرم‌های ضدسم و تیم‌های درمانی آموزش‌دیده هستند.

در پایان، دکتر پژمان شاهرخی خاطرنشان کرد: «سلامت مردم، اولویت نخست ماست.با ارتقاء دانش عمومی، آموزش مداوم پرسنل، و پاسخ‌گویی سریع، می‌توان از بروز مرگ و عوارض ناشی از گزش جانوران سمی، به‌طور مؤثر جلوگیری کرد.این مسئولیتی همگانی‌ست؛ اما برای ما، رسالتی شبانه‌روزی است.»